Rafał Kosiń, Marta Krykwińska
Puls Biznesu
Przepisy ustawy o CIT w art. 15c ograniczają możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego (dalej: KFD) w wartości, w jakiej przekraczają one (a dokładnie ich nadwyżka ponad przychody o charakterze odsetkowym) 3 mln zł albo 30 proc. EBITDA (liczonej według regulacji podatkowych).
Przepisy ustawy wskazują jednocześnie, że za KFD uważa się wszelkie koszty związane z pozyskaniem finansowania lub korzystaniem z nich, w tym m.in. część odsetkową raty leasingowej. Od czasu wprowadzenia tych przepisów w 2018 r. toczą się spory podatników z organami podatkowymi dotyczące tego, czy omawiane ograniczenie dotyczy wyłącznie leasingu finansowego, czy również operacyjnego.
Podatnicy składając wnioski o interpretacje indywidulane w tym zakresie stali na stanowisku, że omawiane regulacje powinny być stosowane jedynie w odniesieniu do leasingu finansowego. Podstawowym argumentem za takim stanowiskiem są przepisy ustawy o CIT dotyczące leasingu, które rozróżniają dwa rodzaje umów leasingu – operacyjny i finansowy. Przy czym wyodrębnienie części odsetkowej raty leasingowej jest elementem konstrukcyjnym jedynie leasingu finansowego. Tym samym, jeżeli omawiane ograniczenie odnosi się do części odsetkowej raty leasingowej, to może ono dotyczyć wyłącznie leasingu, w którym taki element występuje. Dodatkowo, podatnicy wskazywali, że omawiane przepisy są zastosowaniem Dyrektywy ATAD, w której koszty finansowania zewnętrznego zdefiniowane zostały m.in. jako „element odsetkowy finansowania w przypadku płatności z tytułu leasingu finansowego”.
Powyższa argumentacja nie przekonywała jednak organów podatkowych, które w wydawanych interpretacjach wskazywały, że jeżeli ustawodawca zamierzałby wykluczyć z ww. przepisów leasing operacyjny, to wskazałby to wprost w ustawie. Używając natomiast sformułowania „część odsetkowa raty leasingowej” objął tym wszelkie formy leasingu, w tym leasing operacyjny (np. interpretacja 0111-KDIB2-1.4010.233.2020.1.AT i 0111-KDIB1-1.4010.434.2020.1.NL). Organów podatkowych nie przekonywał nawet fakt, iż w praktyce wielu podatników, którzy korzystali z leasingu operacyjnego, nie było nawet w stanie zastosować tych przepisów, gdyż bardzo często nie mieli wiedzy, jaką część raty w leasingu operacyjnym powinni uznać za część odsetkową. Firmy leasingowe nie były natomiast zobowiązane żadnymi przepisami do udzielania podatnikom takiej informacji.
Powyższy spór znalazł rozstrzygnięcie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z 26 kwietnia 2022 r. (II FSK 2197/19). NSA stanął po stronie podatników, uznając, że część odsetkowa raty w leasingu operacyjnym nie stanowi KFD. Jak wskazał NSA, próby wyodrębnienia „części odsetkowej raty leasingowej” z opłat uiszczanych w ramach leasingu operacyjnego stanowiłoby zabieg sztuczny, który nie wynika z przepisów prawa. Zgodnie z przepisami podatkowymi w leasingu operacyjnym występuje jedynie opłata za korzystanie z rzeczy, bez określania poszczególnych elementów kalkulacyjnych tej opłaty. Opłat tych nie można zatem w części uznać za KFD, bo ich ponoszenie nie jest związane z uzyskaniem finansowania od leasingodawcy. Pod pojęciem KFD mieści się zatem tylko leasing finansowy. Należy mieć nadzieję, że powyższe rozstrzygnięcie wpłynie na zmianę dotychczasowego stanowiska organów podatkowych.