Lidia Adamek-Baczyńska, Natalia Błażejewska
Puls Biznesu

Długo trwało oczekiwanie polskich podatników na pełne wdrożenie zmian w zakresie tzw. quick fixes, które wynikają z regulacji Dyrektywy Rady 2018/1910 z 4 grudnia 2018 r.

Zmiany dotyczą m.in. warunków dla zastosowania stawki 0 proc. VAT do wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów (WDT). Udało się wprowadzić je w życie 1 lipca 2020 r. Jakkolwiek ta nowelizacja nie wprowadza zmian dotyczących dokumentacji potwierdzającej WDT, to podatnicy mają w tym zakresie duże wątpliwości, a to za sprawą obowiązującego od 1 stycznia rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) 2018/1912 z dnia 4 grudnia 2018 r. (dalej: Rozporządzenie) stanowiącego jeden z filarów zmian w zakresie tzw. quick fixes. Zgodnie Rozporządzeniem przyjmuje się domniemanie, że towary zostały wysłane/przetransportowane do państwa przeznaczenia UE innego niż miejsce wysyłki, jeżeli podatnik-dostawca zgromadzi co najmniej dwa niebędące ze sobą w sprzeczności dowody (dwa z grupy A lub jeden z grupy A i jeden z grupy B), które zostały wydane przez dwie różne strony, i są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy.

Grupa A to dokumenty transportowe np. list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów. Natomiast w grupie B znalazły się: polisa ubezpieczeniowa dotycząca transportu, potwierdzenia płatności za transport, notarialny dokument potwierdzający przywóz towarów do kraju UE oraz poświadczenie odbioru towaru przez magazyn, które potwierdzi składowanie towarów w kraju UE przeznaczenia. Dodatkowo w przypadku gdy za transport odpowiada nabywca, podatnik dokonujący WDT musi uzyskać do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy pisemne oświadczenie nabywcy potwierdzające, że towary zostały przetransportowane do kraju UE przeznaczenia.

W praktyce zastosowanie dowodów wskazanych w Rozporządzeniu może być bardzo trudne. Istnieją liczne transakcje, w których transport towarów ma charakter zbiorczy lub jest organizowany z użyciem własnych pojazdów sprzedawcy. Wówczas nie ma możliwości zgromadzenia wydanych przez podmiot niezależny dokumentów transportowych dla określonych dostaw ani potwierdzenia płatności za transport. Podatnicy dokonujący WDT, nie mając możliwości spełnienia wymogów dokumentacyjnych wskazanych w Rozporządzeniu, zastanawiali się, czy mogą nadal stosować przepisy krajowe. Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS) w tej kwestii jest dla nich korzystne. Od stycznia wydał on ponad 20 interpretacji indywidualnych, w których jednoznacznie potwierdził, iż niespełnienie warunków wprowadzonych Rozporządzeniem nie oznacza, że stawka 0 proc. VAT nie ma zastosowania do WDT. W takiej sytuacji podatnik powinien udowodnić w inny sposób, że warunki zastosowania stawki 0 proc. zostały spełnione.

Mając zatem na uwadze stanowisko organów podatkowych, podatnicy mają nadal prawo do zastosowania stawki 0 proc. VAT na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Jest to szczególnie istotne dla licznej grupy sprzedawców, którzy ze względu na specyfikę biznesu nie mają możliwości zgromadzenia dowodów wymaganych Rozporządzeniem.