Adam Rajewski, Magdalena Kostowska 
Rzeczpospolita

Dla możliwości zastosowania zwolnienia dywidendy z podatku u źródła, jej odbiorca nie musi być jej „rzeczywistym właścicielem”. Wymagane jest jedynie, aby był właścicielem udziałów (akcji) spółki zależnej.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 kwietnia 2021 r. (II FSK 240/21) uznał, że wystarczającym warunkiem dla zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym u źródła dywidendy wypłacanej zagranicznej spółce jest spełnienie ustawowych warunków zwolnienia. Płatnik wypłacający dywidendę nie jest zobowiązany do sprawdzenia czy odbiorca płatności jest jej rzeczywistym właścicielem.

Polska spółka zamierzała wypłacić dywidendę zagranicznemu wspólnikowi – spółce posiadającej 100-proc. udział w jej kapitale. We wniosku o wydanie interpretacji wskazała, że dla zastosowania zwolnienia z podatku dochodowego potrącanego u źródła wystarczające jest zbadanie ustawowych warunków zwolnienia i że nie jest jako płatnik zobowiązana do weryfikacji statusu odbiorcy dywidendy jako jej rzeczywistego właściciela. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Jego zdaniem spółka jako płatnik musi zachować należytą staranność przy zbadaniu warunków zwolnienia. Staranność ta, zdaniem Dyrektora KIS, musi także obejmować zbadanie, czy odbiorca płatności jest jej rzeczywistym właścicielem.

Ze stanowiskiem Dyrektora KIS nie zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, który uchylił interpretację (I SA/Łd 322/20). Stanowisko WSA w Łodzi poparł NSA, oddalając skargę kasacyjną Dyrektora KIS. NSA jednoznacznie potwierdził, że zwolnienie dywidendy z podatku u źródła wymaga spełnienia warunków z art. 22 ust. 4 i następne ustawy o CIT i to właśnie spełnienie tych warunków polski płatnik musi zbadać z należytą starannością. Natomiast status odbiorcy dywidendy jako jej rzeczywistego właściciela nie należy do tych warunków. NSA wyraźnie sprzeciwił się nakładaniu na płatników warunków nie wynikających wprost z ustawy. Uzasadnieniem ku temu nie może być, zdaniem sądu, cel przepisów.

Dotychczas Dyrektor KIS konsekwentnie wskazywał na konieczność badania statusu rzeczywistego właściciela. Wojewódzkie Sądy Administracyjne stały zwykle na stanowisku korzystnym dla płatników (I SA/Łd 322/20, I SA/Wr 977/19). Nie brakuje jednak odmiennych orzeczeń (I SA/Po 230/21). Wyrok NSA jest zatem ważnym głosem w sporze płatników z fiskusem. Jego jednoznaczna teza daje nadzieję na ujednolicenie linii orzeczniczej wojewódzkich sądów administracyjnych.  oraz zmianę dotychczasowej linii interpretacyjnej organów podatkowych.

Podstawa prawna: art. 4a pkt 29a, art. 22 ust. 4 – 4d, art. 26 ust. 1 oraz art. 28b ust. 4 pkt 5 – 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 ze zm.)