W dniu 28 czerwca 2022 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej: Projekt). W ramach proponowanych zmian przewidziane zostało m.in. wprowadzenie istotnych modyfikacji w zakresie przepisów dotyczących dokumentowania tzw. pośrednich transakcji rajowych. Zaproponowane zmiany uwzględniają wcześniejsze komentarze przekazane w ramach konsultacji publicznych przez podatników, w tym postulaty WTS&SAJA dotyczące m.in. ograniczenia obowiązków dokumentacyjnych w odniesieniu do transakcji krajowych.

Kierunek proponowanych zmian może być jednak pewnym zaskoczeniem dla podatników, którzy mieli prawo spodziewać się, że charakter tych zmian będzie zbieżny z projektem objaśnień podatkowych w zakresie cen transferowych opublikowanym w dniu 21 grudnia 2021 r.

Zgodnie z Projektem:

  • Przewidziano rezygnację ze stosowania domniemania rezydencji rzeczywistego właściciela w raju podatkowym, o którym mowa w obowiązującym obecnie art. 11o ust. 1b ustawy o CIT (zgodnie z tym domniemaniem rzeczywisty właściciel jest podmiotem rajowym, jeżeli druga strona transakcji realizowanej z podatnikiem dokonuje rozliczeń z podmiotem rajowym).
  • W ramach rozliczeń dokonywanych pośrednio z podmiotem rajowym wprowadzono progi wartościowe zależne od rodzaju transakcji. Dla transakcji towarowych oraz finansowych progi dokumentacyjne ustalono na poziomie 2,5 mln zł, w przypadku transakcji innych niż wymienione – 0,5 mln zł.
  • Zaproponowano, aby obowiązek dokumentacyjny w zakresie pośrednich transakcji rajowych ciążył jedynie na podmiocie otrzymującym należność, w przypadku gdy oba podmioty uczestniczące w transakcji podlegają krajowej jurysdykcji podatkowej. W przypadku dokonywanych transakcji transgranicznych, obowiązek dokumentacyjny ciążyć będzie na podmiocie wypłacającym należność.
  • Zaproponowano wyłączenie stosowania obowiązku dokumentacyjnego dla pośrednich transakcji rajowych, w przypadku gdy podmiot otrzymujący należność nie dokonywał w roku podatkowym lub roku obrotowym związanych z otrzymaną należnością rozliczeń z podmiotem rajowym lub gdy podmiot otrzymujący należność nie jest powiązany z podmiotem rajowym.
  • Dla potrzeb ułatwienia identyfikacji rzeczywistego właściciela należności w zakresie weryfikacji obowiązku dokumentacyjnego wystarczające może być pozyskanie oświadczenia od podmiotu otrzymującego należność, że jest on rzeczywistym właścicielem należności lub, że rzeczywisty właściciel nie jest podmiotem rajowym (dotychczas oświadczenie nie wynikało z przepisów ale z projektu objaśnień).

O ile generalny kurs zmian przewidzianych w Projekcie należy interpretować pozytywnie, pragniemy zwrócić Państwa uwagę na dwie kontrowersyjne kwestie związane z proponowanymi zmianami. W ramach projektowanych przepisów:

  • podatnik dokonujący bezpośredniej transakcji z podmiotem rajowym (np. zakup towaru) oraz pośredniej transakcji rajowej z podmiotem krajowym (sprzedaż tego towaru), w świetle projektowanych zmian zostanie obciążony podwójnym obowiązkiem dokumentacyjnym wynikającym z przeprowadzonej bezpośredniej transakcji rajowej, jak i następczej transakcji krajowej,
  • podatnik, który jest powiązany z podmiotem rajowym może być zobowiązany do dokumentowania krajowych transakcji sprzedaży nawet jeżeli należność z tytułu tej sprzedaży nie jest przekazywana do tego podmiotu rajowego.

Przewidziane w Projekcie zmiany dotyczyć będą pośrednich transakcji rajowych rozpoczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2023 r. Ministerstwo Finansów przewidziało również możliwość zastosowania projektowanych przepisów już dla potrzeb obowiązków dokumentacyjnych w zakresie pośrednich transakcji rajowych za rok 2021. Niemiej jednak możliwość prawna wprowadzenia takiego rozwiązania tj. możliwość wyboru reżimu 2021 lub 2022 zostanie zweryfikowana w ramach konsultacji międzyresortowych. Taki stan rzeczy powoduje, że obecnie nie można jednoznacznie stwierdzić w świetle jakich przepisów dokumentacja pośrednich transakcji rajowych za rok 2021 powinna zostać sporządzona. Dodatkowo mając na uwadze moment opublikowana projektu oraz przebieg procesu legislacyjnego nie można się spodziewać wejścia w życie znowelizowanych przepisów wcześniej niż w listopadzie.

Ministerstwo Finansów w ramach Forum Cen Transferowych podjęło konsultacje w zakresie nowelizacji przepisów przewidzianych w Projekcie. WTS&SAJA bierze aktywny udział w prowadzonych konsultacjach. O postępach w zakresie prac nad wprowadzeniem projektowanych regulacji będziemy na bieżąco informować.

Jeżeli powyższe zagadnienia dotyczą Państwa działalności i są Państwo zainteresowani naszą pomocą w przedmiotowym zakresie, uprzejmie prosimy o kontakt.

Powyższy post na blogu stanowi informację o charakterze ogólnym, jego celem jest dostarczenie Państwu na bieżąco informacji o zmianach w prawie podatkowym, interpretacjach organów podatkowych, rozwoju linii orzeczniczej oraz ciekawych komentarzach. Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA nie ponosi prawnej odpowiedzialności za żadne działania lub zaniechania podjęte w wyniku powyższych informacji.