1 lutego 2024 r. Rzecznik Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Juliane Kokott wydała opinię w sprawie C‑533/22 dotyczącą przesłanek wystąpienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podmiotu w kraju UE, w którym znajduje się spółka należąca do tej samej grupy kapitałowej.

Przedmiot sprawy stanowiło nabywanie przez spółkę z siedzibą w Niemczech (zarejestrowaną na VAT w Rumunii) od spółki należącej do tej samej grupy kapitałowej z siedzibą w Rumunii usług przetwarzania i montażu surowców półproduktów i wyrobów gotowych. Niemiecka spółka przez cały czas pozostawała właścicielem surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, natomiast rumuńska Spółka realizowała usługi za pośrednictwem swoich dwóch oddziałów. Przedmiotowe transakcje zostały odpowiednio opodatkowane VAT w Niemczech, z uwagi na fakt, iż miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Rumuńskie organy uznały, iż spółka niemiecka dysponowała zasobami technicznymi i ludzkimi w Rumunii, wobec czego spełniała przesłanki dotyczące stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej do celów VAT w Rumunii (działając za pośrednictwem oddziałów rumuńskiej spółki).  Ponadto, w następstwie kontroli spółka niemiecka została zarejestrowana z urzędu do celów podatkowych w odniesieniu do stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Rumunii. W następstwie skargi wniesionej przez niemiecką spółkę, sąd rumuński zwrócił się do TSUE formułując osiem pytań prejudycjalnych.

Rzecznik Generalna TSUE przedstawiła w omawianej sprawie następujące rekomendacje:

  • Ponieważ to samo zaplecze nie może być jednocześnie wykorzystywane do świadczenia i otrzymywania tych samych usług, to nawet gdyby założono istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, nie miałaby miejsca transakcja podlegająca opodatkowaniu zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. C) dyrektywy 2006/112/WE.
  • Niezależna spółka należąca do grupy (w innym państwie członkowskim) nie jest stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej – w rozumieniu art. 44 zdanie drugie dyrektywy 2006/112/WE – innej spółki należącej do grupy wyłącznie na podstawie powiązań na gruncie prawa spółek. Nawet złożona umowa o świadczenie usług nie może zasadniczo skutkować dokonaniem przez usługodawcę podlegającego opodatkowaniu świadczenia na rzecz wynikającego z niej stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy. Miejsce świadczenia tych usług jest tak samo niezależne od rodzaju transakcji wyjściowych (dostawa lub usługa) usługobiorcy, jak od miejsca konsumpcji poszczególnych usług przetwarzania.
  • Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 44 zdanie drugie dyrektywy 2006/112/WE istnieje dopiero wtedy, gdy zastępuje ono spółkę główną znajdującą się w innym państwie członkowskim. W związku z tym umowa z usługodawcą może ustanowić stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej tylko wtedy, gdy nie odnosi się wyłącznie do świadczenia usług w odniesieniu do towarów usługobiorcy. Musi raczej mieć na celu zapewnienie niezbędnego personelu lub niezbędnych zasobów materialnych, tak aby odbiorca świadczeń mógł świadczyć podobne usługi lub dostawy na miejscu (tj. w lokalizacji stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej), jak ze spółki głównej.

Opinia Rzecznik Generalnej TSUE stanowi kolejny, istotny krok w kierunku określenia wytycznych ustalania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla celów VAT, w tym przypadku w relacjach gospodarczych spółek należących do tej samej grupy. Wskazano, iż wystąpienie stałego miejsca prowadzenia działalności podmiotu wymaga posiadania w danym kraju zaplecza personalnego i technicznego, które może niezależnie nabywać i świadczyć usługi. Samo zawarcie i realizacja umowy na świadczenie kompleksowe ze spółką należącą do tej samej grupy kapitałowej, nie determinuje wykreowania przez podmiot stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla celów VAT.

Pragniemy zaznaczyć, iż TSUE nie jest związany otrzymaną opinią, lecz w większości przypadków w całości uwzględnia rekomendację Rzecznika.

Gdyby byli Państwo zainteresowani naszą pomocą w przedmiotowym zakresie, uprzejmie prosimy o kontakt z Państwa opiekunem.

Powyższy post na blogu stanowi informację o charakterze ogólnym, jego celem jest dostarczenie Państwu na bieżąco informacji o zmianach w prawie podatkowym, interpretacjach organów podatkowych, rozwoju linii orzeczniczej oraz ciekawych komentarzach. Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA nie ponosi prawnej odpowiedzialności za żadne działania lub zaniechania podjęte w wyniku powyższych informacji.